Jaaroverzicht 2024 zeldzame of bijzondere vogels

Persoonlijk vond ik het geen bijzonder goed vogeljaar. Ik houd ieder jaar bij hoeveel vogelsoorten ik heb waargenomen. Dit jaar kwam ik uit op 198 soorten, terwijl ik normaal gesproken rond de 225 soorten zie. Toch zaten er enkele leuke en bijzondere waarnemingen tussen. Tegenwoordig hecht ik meer waarde aan het maken van een echt mooie opname. Dat is natuurlijk niet altijd haalbaar, zeker niet bij elke bijzondere of zeldzame vogel die je tegenkomt. Zie jaarlijsten.

BRUINE BOSZANGER

De Bruine boszanger is voor mij geen nieuwe soort. Ik had er al drie keer eerder eentje gezien, maar een mooie foto ontbrak nog. In de buurt van Krimpen aan de IJssel werd er eentje gemeld die zich heel goed liet benaderen. Het was echt een buitenkans om er eentje mooi te fotograferen.

Bruine boszanger   .   Dusky Warbler  ·  Phylloscopus fuscatus

GROTE ZILVERREIGER

Een Grote zilverreiger is al lang geen zeldzaamheid meer. Vroeger stopte ik altijd om ze te fotograferen. Toch blijf ik ze bijzonder vinden!

Grote Zilverreiger   .   Great Egret  ·  Ardea alba

IJSVOGEL

Het was een goed jaar voor de IJsvogels van de Beukenhof. Ondanks alle tegenslagen wisten ze toch minimaal 6 jongen groot te brengen.

IJsvogel   .   Common Kingfisher  ·  Alcedo atthis

STELTKLUUT

Met de Steltkluten gaat het de goede kant op. Een broedgeval in Schiedam was echt een opsteker.

Steltkluut   .   Black-winged Stilt  ·  Himantopus himantopus

WOUDAAP

Woudapen zijn heel zeldzaam in Nederland. Gelukkig konden we het afgelopen jaar genieten van een broedgeval in Zoetermeer.

Woudaap   .   Little Bittern  ·  Ixobrychus minutus

GROTE TAFELEEND

Weer een topper. Het is voor mij zelfs een nieuwe wereldsoort!!! Voor wat het waard is.

Grote Tafeleend   -   Canvasback    -     Aythya valisineria

GEELPOOTMEEUW

Al enkele jaren verblijft er bij de Foppenplas een adulte Geelpootmeeuw. Regelmatig heb ik deze prachtige meeuw gezien. Meestal ver weg op een gele boei! Dit keer had ik meer geluk en zat de Geelpootmeeuw op de voor mij dichtstbijzijnde boei. Ook vloog de vogel een rondje en kon ik ook de vlucht fotograferen. De Geelpootmeeuw heeft in Nederland de afgelopen decennia een opmerkelijke toename en verspreiding laten zien. Deze soort, oorspronkelijk afkomstig uit het Middellandse Zeegebied, heeft zich uitgebreid naar andere delen van Europa, inclusief Nederland. Geelpootmeeuwen zijn tegenwoordig vooral te vinden langs de kustgebieden, met name in Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Holland. De grote havens, zoals die van Rotterdam, bieden een ideale leefomgeving vanwege de overvloed aan voedselbronnen en nestmogelijkheden. Naast de kustgebieden worden Geelpootmeeuwen ook steeds vaker in het binnenland waargenomen, hoewel dit nog in mindere mate voorkomt. Meren, rivieren en grote steden bieden geschikte plekken voor voedsel en nestgelegenheden. Zachtere winters en klimaatverandering hebben bijgedragen aan de noordelijke uitbreiding van de soort.

Geelpootmeeuw   .   Yellow-legged Gull  ·  Larus michahellis

LEUCISTISCHE  AALSCHOLVER

Bij de Koornmolengat verbleef enige tijd een leucistische Aalscholver. In de kolonie aldaar geboren.  Aanvankelijk was de vogel heel schuw maar geleidelijk aan werd de vogel steeds tammer. Natuurlijk leuk voor de fotografen die in flinke aantallen aanwezig waren. Bij leucisme is er sprake van verminderde pigmentatie. Leucistische dieren produceren wel melanine en hebben pigment in hun vacht of veren, maar dit komt niet volledig tot uiting, vaak vanwege een gebrek aan bepaalde eiwitten. Dieren met leucisme zijn dus niet per definitie volledig wit. Albino's hebben  rode ogen, terwijl dieren met leucisme hun normale oogkleur behouden. De rode oogkleur bij dieren met albinisme is eenvoudig te verklaren: de kleur van de bloedvaten in de ogen schemert door omdat er geen pigment in de iris aanwezig is. Gegevens ontleent aan Onze Natuur.

Leucistische Aalscholver - Great Cormorant - Phalacrocorax carbo

WITWANGSTERN

Bij de Willem-Alexanderroeibaan in Zevenhuizen verbleef enige tijd een Witwangstern. De Witwangstern is een zeldzame broedvogel in Nederland. Deze vogelsoort behoort tot de familie van de sterns en is bekend om zijn gracieuze vlucht en de opvallende witte wangen, waaraan hij zijn naam dankt. De Witwangstern broedt slechts op enkele locaties in Nederland, voornamelijk in laagveengebieden met rietvelden en ondiep water. De aantallen zijn klein, en de soort is erg gevoelig voor veranderingen in het leefgebied. Naast de broedvogels wordt de Witwangstern in Nederland ook waargenomen tijdens de trekperiode, met name in het voorjaar en najaar. Tijdens deze periodes kunnen de vogels op verschillende plekken in het land op doortrek worden gezien, vaak bij grote wateren of moerassen. De witwangstern voedt zich voornamelijk met insecten, kleine visjes en amfibieën die hij vangt aan het wateroppervlak. Hierdoor is hij vaak te vinden in de buurt van ondiepe meren, vijvers, en moerassen. 

Witwangstern    .   Whiskered Tern  ·  Chlidonias hybrida

ZWARTE IBIS

Tijdens een fietstocht naar de Zevenhuizerplas werden er ter plaatse twee Zwarte Ibissen gemeld. Echt een buitenkans. Het was op de plek een drukte van belang. De Ibissen waren absoluut niet schuw dus kon iedereen  zijn of haar gewenste plaatje schieten. 

Zwarte Ibis   -   Glossy Ibis  ·  Plegadis falcinellus

PORSELEINHOEN

De plasjes langs het fietspad bij de Zevenhuizerplas blijven verrassen. Naast de eerder waargenomen Zwarte Ibissen was er ook een Porseleinhoen te zien. Wat een schitterend vogeltje! Onder grote belangstelling werd deze tamme vogel prachtig waargenomen. Het porseleinhoen is een kleine, schuwe watervogel uit de familie van rallen. Het heeft een opvallend gevlekt verenkleed met bruine, zwarte en witte tinten en een korte, rechte snavel. Het leeft in moerasachtige gebieden, zoals rietvelden en vochtige graslanden, waar het zich voedt met insecten, slakken en zaden. Het porseleinhoen is moeilijk te zien omdat het zich vaak verstopt tussen dichte vegetatie. Het staat bekend om zijn kenmerkende roep, vooral tijdens de schemering. De soort is in Europa een zeldzame broedvogel.

 Porseleinhoen   .   Spotted Crake  ·  Porzana porzana

DRAAIHALS

Op 4 oktober jongstleden werd er bij Delfgauw, in het natuurgebied De Groene Keijzer, een bijzondere waarneming gedaan: een Draaihals! Aangezien we toevallig in de buurt aan het fietsen waren, besloten we direct koers te zetten richting deze zeldzame vogel. We waren niet de enige; er stonden al meerdere fotografen met gespannen gezichten, in de hoop een glimp van de Draaihals op te vangen. Al snel wisten we hem te lokaliseren, maar de vogel was onrustig en vloog telkens weg, waarschijnlijk omdat sommige fotografen iets te dichtbij kwamen, een probleem dat we maar al te goed kennen. Toch slaagde ik erin een paar mooie foto's te maken. Maar toen gebeurde het onverwachte: uit het niets dook een Sperwer op en greep de Draaihals! Het ging zo snel dat ik te verbijsterd was om op de ontspanknop te drukken. De Sperwer vloog met zijn prooi over de weg, gevolgd door een groepje fotografen die de achtervolging inzette, hongerig naar het perfecte shot. Zelf dacht ik dat dit het einde was voor de Draaihals, wie zou er nog een cent geven voor zijn overlevingskansen? Tot mijn verbazing veranderde het tafereel plotseling. De sperwer, wellicht verstoord door de opdringerige fotografen, liet de Draaihals vallen. En wat er toen gebeurde, was ronduit miraculeus: de vogel krabbelde overeind, schudde zijn veren, alsof er niets was gebeurd, en ging gewoon verder met foerageren op dezelfde plek waar hij eerder zat. Ongelooflijk maar waar! Het leek wel een scène uit een natuurfilm, een ontsnapping op het nippertje, met de natuur zelf als regisseur.

Draaihals   .   Eurasian Wryneck   .   Jynx torquilla

STEENUIL

Tijdens een fietstocht door Midden-Delfland, zag ik een Steenuil op de vertrouwde plek zitten. Dit keer zat de vogel wel héél dichtbij! Het was een koud kunstje om een paar mooie foto’s te maken. Wat is de steenuil toch een prachtige vogel.

Steenuil - Little Owl  ·  Athene noctua

KOEREIGER

Het afgelopen jaar zat er een groepje Koereigers niet ver van de plek waar ik woon. Koereigers worden steeds algemener en kan je dagelijks zien als je wilt. De koereiger is een vogelsoort die oorspronkelijk voorkomt in warme, tropische en subtropische gebieden, zoals Afrika, Zuid-Europa en delen van Azië. De laatste decennia wordt deze vogel echter steeds vaker gezien in West-Europa, waaronder Nederland. Dit is een opmerkelijke ontwikkeling die deels te maken heeft met klimaatverandering en veranderende landbouwpraktijken.

Koereiger   .  Western Cattle Egret  ·  Bubulcus ibis

BONTE TAPUIT

Bij Delfgauw - Zuidpolder van Delfgauw (Zuid-Holland) werd op 15 oktober een Bonte tapuit ontdekt. Hoewel het al schemerde (wat goed te zien is aan de foto) was ik toch heel blij met de waarneming van een Bonte tapuit. Komt niet zo vaak voor in de directe omgeving!! 

Bonte  Tapuit   .  Pied Wheatear    .    Oenanthe pleschanka

MIDDELSTE BONTE SPECHT

In november werd op Buitenplaats De Tempel een Middelste bonte specht ontdekt. Een mooie kans voor mij om te proberen wat foto’s te maken. De eerste dag leverde helaas niets op; het gebied is vrij uitgestrekt. Vandaag had ik meer geluk. In de verte zag ik een specht vliegen, maar door de grote afstand kon ik niet zeker vaststellen of het om de juiste soort ging. Op weg naar de plek waar de vogel was geland, kwam ik iemand tegen die ook naar de specht zocht. We besloten samen de hoek waar hij was neergestreken verder te onderzoeken. Gelukkig vonden we hem al snel, maar de vogel vloog kort daarna naar een boom aan de overkant van het water. Ondanks de afstand kon ik een paar bewijsfoto’s maken, waardoor we met zekerheid konden vaststellen dat het inderdaad om de middelste bonte specht ging. Later keerde hij gelukkig terug! Hoewel de omstandigheden niet ideaal waren, slaagde ik er toch in om een paar leuke foto’s te maken. De middelste bonte specht is een soort die in Nederland sinds de jaren negentig flink is toegenomen, vooral in de oostelijke en zuidelijke provincies, zoals Limburg, Gelderland en Noord-Brabant. De vogel profiteert van het toenemende aantal oude loofbossen, vooral eikenbossen, die een goede leefomgeving bieden met voldoende voedsel en nestgelegenheid. Mede door klimaatverandering en verbeterd bosbeheer verspreidt de soort zich nu ook verder door het land. Toch blijft deze specht hier in de regio een zeldzame verschijning!

Middelste Bonte Specht   .   Middle Spotted Woodpecker   .   Dendrocopos medius

KUIFAALSCHOLVER

Bij het Zuiderhavenhoofd van Scheveningen werd enkele weken een Kuifaalscholver waargenomen. 

Kuifaalscholver   .   European Shag  ·  Gulosus aristotelis

SNEEUWGANS

Op de valreep van het jaar werd er nog een Sneeuwgans waargenomen, altijd een bijzondere melding. Helaas was het weer regenachtig en bevond de vogel zich op grote afstand. Toch vond ik het de moeite waard om deze waarneming op te nemen in het jaaroverzicht.

Sneeuwgans   .   Snow Goose  ·  Anser caerulescens

Prettige feestdagen en een gelukkig 2025.